De stal vegen als evenwichtsoefenning

Met het project ‘Herstelboerderijen’ is een nieuwe manier van revalideren ontstaan. Revalidanten kunnen nu ook buiten de gesloten therapieruimte van het revalidatiecentrum herstellen en sterker worden. Dat doen ze door taken uit te voeren op een boerderij. 'Dit is een unieke aanvulling in het zorglandschap. Dit project heeft alles in zich om over heel Vlaanderen te worden uitgerold,' zegt Koen Rombouts, voorzitter van Welzijnszorg Kempen, dat samen met de Thomas More-hogeschool, en met de steun van o.a. het revalidatiecentrum van Ziekenhuis Geel, het project op poten zette.

Mensen die bepaalde bewegingen terug onder de knie moeten krijgen, doen dit vaak binnen de gesloten muren van een ziekenhuis, revalidatiecentrum of kinesisten-praktijk. Met dit concept willen we de revalidanten buiten laten komen en hen laten helpen op een boerderij. Daar kunnen ze opnieuw leren bewegen door betekenisvolle en leuke taken uit te voeren in een rustige, helende en groene omgeving. In plaats van bijvoorbeeld 20 keer hun arm te buigen en te strekken in een therapieruimte kunnen ze diezelfde beweging maken door hooi te scheppen, de stal te vegen, dieren eten te geven ...

Boer zoekt revalidant

Zowel boerderij De Schaapskooi in Kasterlee als boerderij Vennenhof in Geel ontvingen de eerste revalidanten en zijn zeer enthousiast over het project. Benny De Busser van De Schaapskooi: 'De waardering die je krijgt van de mensen die hier komen herstellen op de boerderij is echt hartverwarmend. Je steekt er wel wat tijd in, maar de vriendschap die je terugkrijgt, maakt dat zeker goed.'

Op deze manier wordt er een brug geslagen tussen zorg en landbouw en dat doet zowel de revalidanten als de boeren deugd. 'Je merkt nu ook door corona hoe hard de revalidanten hun tijd op de herstelboerderij missen. Ze zitten echt op het puntje van hun stoel om terug te mogen beginnen,' zegt Tessa Delien, onderzoeker Mobilab&Care (Thomas More-hogeschool).

​ “Hier tussen de beesten vergeet je dat je aan het revalideren bent.”

Zelfvertrouwen groeit

De revalidanten herstellen en versterken hun mogelijkheden in een omgeving die extra uitdagingen biedt. Een omgeving die een belangrijke tussenstap is tussen de veilige ruimte in het revalidatiecentrum en het echte leven.
​Revalidant Tanja: 'Op de boerderij zijn de ongelijke ondergronden echt een uitdaging. In het centrum doen ze dit na met matten, maar dat is toch niet hetzelfde. Hier leerde ik dat ik toch meer kan dan ik dacht en daarom laat ik nu thuis ook vaker de rolstoel staan.' Revalidanten komen bovendien met nieuwe mensen in contact en vergroten zo hun sociaal netwerk. Deze manier van revalideren maakt de stap om weer deel te nemen aan het dagelijkse leven gemakkelijker, wat zelfs kan leiden tot een eventuele opstap naar het werkveld.

Ergotherapie in de pure zin van het woord

Dit is een prachtig voorbeeld van innovatieve ontwikkelingen die groeien vanuit de opleiding bachelor in de Ergotherapie.
​'Het is verrassend om zien dat dergelijk project het revalidatieproces van de cliënten een totaal nieuwe dimensie geeft waarin ze ondanks hun beperking nieuwe mogelijkheden ontdekken en de ‘goesting’ in het uitvoeren van dagelijkse handelingen toeneemt. Tegelijk creëert het kansen voor onze ergotherapiestudenten om mee evidence te verzamelen, concrete ondersteuning en hulpmiddelen te voorzien in een real life project!”', aldus Els Kuppens, docent Ergotherapie (Thomas More).

Onderweg naar het echte leven

Revalidatiecentra kunnen revalidanten een extra optie aanbieden: kwalitatieve, aanvullende en kleinschalige revalidatie in openlucht. De revalidanten kunnen op die manier geleidelijk aan uitstromen. Revalidatiearts Jens Van Akeleyen van Ziekenhuis Geel: “Door herstelboerderijen kunnen patiënten buiten komen om praktijkgericht te revalideren. Op de boerderij ontdekken ze dat ze nog heel wat in hun mars hebben en zo wordt de stap naar het gewone leven kleiner.”

Boeren in de zorg?

Herstelboeren bieden patiënten de mogelijkheid om op de boerderij te revalideren, met ondersteuning van de ergotherapeuten van het revalidatiecentrum. De landbouwers krijgen op deze manier een nieuwe rol in de zorgsector, wat de boerderijen in een nieuw daglicht stelt. Els Heylen van boerderij Vennenhof: 'Je ziet echt vooruitgang. In het begin moest ik nog veel begeleiden en ging alles heel rustig, maar nu voeren de revalidanten hun taken bijna dubbel zo snel uit en hebben ze me minder vaak nodig. Het is fijn dat je een echte impact hebt in hun revalidatieproces en op die manier iets kan doen voor de maatschappij.'

Meer informatie

• Anke Esch (coördinator), Welzijnszorg Kempen
  ​[email protected] | +32 (0) 14 57 24 68
• Tessa Delien (onderzoeker) Thomas More
  ​[email protected] +32 494 89 60 34

Beeldmateriaal nodig? Wij hebben foto’s, montagebeeld en interviews klaarstaan! Bel of stuur een mailtje en we geven je toegang.

Dit project is een samenwerking van volgende partners:

• Welzijnszorg Kempen (promotor)
• Thomas More (co-promotor)
• Revalidatiecentrum Ziekenhuis Geel, Steunpunt Groene Zorg, Ferm Thuiszorg, Christelijke Mutualiteiten, De Voorzorg, Alegria.

Met de steun van